Κομοτηνή 13/09/2013, συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στην τηλεόραση "Η
ΠΑΤΡΙΔΑ":
-Κύριε Λυγερέ, 2 λόγια για την σημερινή εκδήλωση. Είναι
μεγάλη τιμή για τον όμιλο πατρίδα που σας έχουμε.
-Και για μένα γιατί ξέρω οτι κάνετε πολύ δουλειά για την
Θράκη. Εδώ σήμερα μιλήσαμε πιο πολύ για τον Καραθεοδωρή λόγω της επετείου για
τα 140 χρόνια και η ιδέα ήταν να προωθήσουμε και το μήνυμά του οτι: ο
Ελληνισμός είναι καθαρά ένα οικουμενικό στοιχείο και είναι ένα δώρο για την
ανθρωπότητα. Ο Καραθεοδωρή λειτούργησε σαν παράδειγμα χειροπιαστό γιατί πρέπει
να έχουμε πρότυπα, πρέπει και οι νέοι να ξέρουνε τι είναι επιστήμονας και ο
Καραθεοδωρή -σε διάφορους τομείς κι όχι μόνο στα μαθηματικά -γι'αυτό και το επιλέξαμε
σαν παράδειγμα- ήταν ένα πρότυπο ανθρωπιάς, ένα πρότυπο ταπεινοσύνης κι ένα
πρότυπο δασκάλου που ήταν συνειδητά ο άνθρωπος που ήθελε να αφήσει ένα έργο, να
βοηθήσει τους ανθρώπους και να υπάρχει μια παρακαταθήκη η οποία να αφορά τον
Ελληνισμό, έτσι ώστε ο Ελληνισμός να είναι αναγνωρίσιμος απ'όλη την ανθρωπότητα
για την προσφορά του.
-Γνωρίζετε πολύ καλά κύριε Λυγερέ οτι γράφετε λαμπρή ιστορία
-επιτρέψτε μου εγώ να το πω γιατί το αισθάνομαι. Να το πω γιατί το ζω απ'τους
ανθρώπους γύρω, απο συνεργάτες, από συναδέλφους, απο ανθρώπους της
καθημερινότητας. Είναι πολλά τα σημεία που θα μπορούσα να αναφερθώ, ας αναφερθώ
σε ένα. Είπατε οτι: Κοιτάξτε, κρατείστε αυτά που έχετε στο μουσείο Καραθεοδωρή
γιατί είναι πρωτότυπα, δεν υπάρχουν κάπου αλλού. Το είπατε έτσι απλά επειδή το
νιώθει η καρδιά του Λυγερού όπως του κάθε Έλληνα να μη χαλάσουμε κάτι που είναι
ανεπανάληπτο ή εντοπίσατε κάποιο πρόβλημα?
-Και τα δύο. Γι'αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Νομίζω οτι είναι θέμα υπευθυνότητας. Δεν είναι τυχαίο που το είπα και μπροστά
σε κάμερα γιατί θέλω να καταγραφεί αυτό κι όχι μόνο απο το κοινό κι από την
μνήμη, διότι κάναμε ότι μπορέσαμε με τον Σάκη Λιπορδέζη για να υπάρχει αυτό και
αν θέλετε να σας δώσω ένα παράδειγμα χειροπιαστό, η βιβλιοθήκη του Καραθεοδωρή
για την οποία μίλησα έχει πουληθεί και είναι εκτός Ελλάδος πια και
κομματιασμένη. Κατά συνέπεια εδώ καταφέραμε να συγκεντρώσουμε όλες αυτές τις
επιστολές. Θα ήταν πραγματικά μεγάλη δυστυχία για λόγους οικονομίας μερικοί να
θεωρήσουνε οτι θα μπορούσαν να βγάλουν και λεφτά γιατί στο κάτω-κάτω της γραφής
"ποιός τα διαβάζει". Άρα, είμαστε σε ένα πλαίσιο σκυτάλης όσο αφορά
τον πολιτισμό, ο καθένας πρέπει να παίξει τον ρόλο του, κι ακόμα κι αν είμαστε
άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουμε όλο το έργο του Καραθεοδωρή, είμαστε αρκετά
νοήμονες για να ξέρουμε οτι αυτό που έχει σημασία δεν είναι να παραμείνουμε
εμείς, είναι να παραμείνει αυτό το έργο. Εδώ τώρα η Κομοτηνή είναι υπεύθυνη για
το μουσείο, είναι υπεύθυνη για να λειτουργήσει αυτό το μουσείο και να μην είναι
ένα μουσείο που ανοίγει μόνο κατά παραγγελία. Θα 'πρεπε αυτό να αξιοποιηθεί,
γιατί αυτό που βλέπουμε εμείς μέσω του διαδικτύου απ'τις επαφές που έχουμε μέσω
του μουσείου είναι οτι υπάρχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον. Έχει συμβεί -μου το 'χει
πει κι ο Σάκης- να έρχονται ασπούμε Αμερικανοί επιστήμονες που βρισκόταν σε
συνέδριο στην Σαμοθράκη και να μη μπορούν να το επισκεφτούν γιατί είναι
κλειστό. Αυτό που θέλω να πω είναι οτι για μας το μουσείο δεν πρέπει να είναι
νεκρό. Για να είναι ζωντανό πρέπει να είναι προσβάσιμο και να υπάρχουν μελέτες.
Αυτό που κάνουμε εμείς είναι οτι συνεχώς το μελετάμε αλλά επιμένω εφόσον το
εντοπίσατε οτι: Αν έχουμε ένα πρωτότυπο το οποίο είναι χειρόγραφο και αυτόγραφο
πρέπει να καταλάβουμε την αξία του, για να σας δώσω το παράδειγμα στο Μόναχο
που ζήσαμε: Στο Μόναχο είδαμε μερικά χειρόγραφα κι ήταν μερικοί που είχανε
κόψει τα γραμματόσημα. Δηλαδή, όταν το βλέπετε αυτό σαν πράξη βαρβαρότητας
καταλαβαίνουμε τότε πόσο σημαντική είναι η ευθύνη της πόλης που έχει κάτι το
μοναδικό από έναν άνθρωπο που ήταν μοναδικός.
-Θέλω να ρωτήσω και κάτι άλλο κύριε Λυγερέ, φίλε Νίκο:
Αναφέρθηκες στους μαθηματικούς που βγαίνουν σήμερα. Και είπες πιο κάτω οτι ενώ
ήταν μαθηματικός ο Καραθεοδωρή τον ρωτούσαν για κάτι άλλο κι έμπαινε στον
πυρήνα κι απαντούσε κι έδινε λύσεις. Εμμέσως πλην σαφώς -αν κατάλαβα καλά-
καυτηριάζεις τον τρόπο απόκτησης πτυχίων, είτε λέγονται μαθηματικοί είτε
φιλόλογοι.
-Όχι όχι, δεν είναι αυτό, αδιαφορώ παντελώς για το τι κάνουν
στο πτυχίο. Για μένα ένας μαθηματικός αρχίζει μετά το διδακτορικό. Άρα, αυτό
που έχει σημασία είναι το εξής: Μαθηματικός, είναι όταν παράγεις ένα έργο,
δημοσιεύεις εργασίες κι αυτές οι εργασίες είναι ένα λιθαράκι παραπάνω. Αυτός
που είναι μαθηματικός μόνο και μόνο επειδή έχει ένα πτυχίο για μένα δεν είναι
καν σ'αυτή την κατηγορία, άρα δεν έχω καν να το καυτηριάσω. Καυτηριάζω αν
θέλετε υποτίθεται ειδήμονες της εποχής που κατηγόρησαν τον Καραθεοδωρή, τους
οποίους ευτυχώς τους έχουμε παντελώς ξεχάσει, ενώ βέβαια ήταν οι σπουδαίοι του
πανεπιστημίου- και δεν άφησαν ποτέ τον Καραθεοδωρή να διδάξει σοβαρά τα
μαθηματικά που γνώρισε κι αυτό το έκανε μόνο στην Γερμανία.
-Δηλαδή το πτυχίο μας αξίζει μέχρι εκεί που γνωρίζουμε σε
ότι αφορά το πτυχίο μας?
-Εντελώς, για μένα αυτός που έχει ένα πτυχίο είναι
πτυχιούχος, δεν είναι ακόμη μαθηματικός.