Η κυρία Κυριακούλα.

Χθές, Τετάρτη 27 Μαρτίου, 2013, γνώρισα την κυρία Κυριακούλα, που είναι 95 ετών. Έναν άνθρωπο, τόσο βασανισμένο κι όμως τόσο δυνατό. Έναν άνθρωπο τόσο πονεμένο μα τόσο ανθρώπινο... Η κυρία Κυριακούλα είναι απο την Τσομπανησιά της Μικράς Ασίας, επαρχία Μαγνησίας, στην περιοχή της Σμύρνης και είναι μακρινή συγγενής απ'τα παλιά. Έχει μνήμες από τεσσάρων χρονών, κι ο λόγος είναι πως τα παιδικά της χρόνια -κι όχι μόνο- ήταν τόσο έντονα και σκληρά που δεν γινόταν ο ανθρώπινος νους της να ξεχάσει. Θυμάται τις σφαγές των Ελλήνων μικρασιατών και των Ποντίων από τους Τούρκους, όπως τις είδε και τις άκουσε μικρό παιδί. Θυμάται τους διωγμούς και την προσφυγιά. Θυμάται, με τόση λεπτομέρεια, που εμείς που μεγαλώσαμε στην κοινωνία της λήθης και της αδιαφορίας δεν μπορούμε να το πιστέψουμε πως γίνεται, μας φαίνεται αδιανόητο. Η Σμύρνη και το Κορδελιό δεν ήταν του Κεμάλ, έλεγε και ξανάλεγε, δακρύζοντας. Η ζωή της, δίχως υπερβολή, μπορεί να γίνει πολύωρη ταινία, τόσο δυνατή που θα είναι ικανή να χαραχτεί στις καρδιές όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εθνικότητας και ηλικίας. Οι λεπτομέρειες είναι καταγεγραμμένες σε βίντεο και σε τετράδια, ώστε να είναι παντοτινά ζωντανή η μνήμη της ζωής της, που είναι και μια μνήμη της ιστορίας του Μικρασιατικού ελληνισμού. Είναι 95 χρονών, έχει χάσει την πατρίδα της από το βάρβαρο καθεστώς της Τουρκίας, έχει χάσει γιό και άνδρα, έχει χάσει σχεδόν ολοκληρωτικά την ακοή και την όρασή της, κι όμως δεν το βάζει κάτω, δεν παραιτείται, δεν ξεχνάει τίποτα απολύτως, γιατί δεν έχασε στιγμή την ανθρωπιά της. Μία από τις πολλές τις φράσεις που μου είπε ήταν: Μην το βάζεις κάτω, ότι και να γίνει, όποιος κι αν έρθει, μη το βάζεις κάτω, έχε αντοχές, και στο τέλος θα σηκωθείς και πάλι δυνατός. Κανόνας αιώνιος για τ'αυτιά μου πια, ας είναι και για τα δικά σας.